استاندارد نصب اسپرینکلر NFPA 13 و استانداردنصب شیلنگها و هیدرانتهای آتشنشانیNFPA14

برای طراحی  و محاسبه اسپرینکلر و و  استانداردنصب شیلنگها و هیدرانتهای آتشنشانی از استاندارد های مختلفی میتوان استفاده نمود. یکی از معتبرترین آنها استاندارد NFPA 13 و NFPA 14 میباشد. از طریق لینک های  زیر میتوان این استانداردها  را دانلود نمود: 

NFPA 13

NFPA14

دودکش غیر استاندارد

متاسفانه هر ساله بر آمار افرادی که به خاطر گاز گرفتگی جان خود را از دست می دهند، افزوده می شود و این امر نشان میدهد که بیش از پیش بایستی در این خصوص اطلاع رسانی شده و نکته های پیشگیری به مردم گوشزد شود.

۸۰ درصد رخدادهای ناگوار گاز گرفتگی در تهران و شهرستان ها ناشی از نصب و تعبیه غیر استاندارد دودکش ها است.

منو اکسید کربن گازی بی رنگ و بی بو است که تلفات زیادی را سبب شده است، اماکن و منازلی که در آنها از سوخت های فسیلی (بخاری،آبگرمکن، شومینه گازی ) استفاده می شود بیشتر در معرض خطر قاتل خاموش قرار دارند.

میزان گاز co در شرایط معمولی بین نیم تا ۵ ppm(قسمت در میلیون)است و حداکثر می تواند تا ۹ ppm افزایش یابد، اگر این میزان به  سه هزار ppm برسد بعد از ۳۰ دقیقه و اگر به ۲۸هزارppm برسد در ۲ دقیقه منجر به فوت می شود.

مهندسین و ناظرین بر ساخت و ساز ها باید بیش از گذشته در خصوص اجرای استاندارد لوله های بخاری و مجاری خروج لوله های گرمایشی به بیرون از ساختمان نظارت داشته باشند. در تصویر زیر نمونه ای از اجرای غیر استاندارد دودکش دیده میشود که علاوه بر اینکه ایستایی لازم در یک راستا را  ندارد از هیچگونه بوشن  جهت اتصال لوله های  دودکش به یکدیگر استفاده نشده است و درز بین لوله ها کاملا مشهود است .گازهای خروجی از دودکش از طریق همین درزها به داخل واحدهای مسکونی نفوذ می کند.

اندازه گذاری اسپرینکلر ساختمانهای مسکونی

- برای اندازه گذاری اسپرینکلر ساختمانهای مسکونی (بسیار کم خطر) از جدول پیشنهادی NFPA به شرح زیر استفاده میشود:

آدرس جدول :  

2  - برای محاسبه دبی اسپرینکلر ها بر اساس مطلب زیر برای هر اسپرینکلر 20gpm و 25 درصد تعداد کل آنها را فعال و در حال کار در نظر میگیریم.

 3- برای حـداکثر فاصـــله بین اسپرینکرها و حداقل فــــشار لازم قــبل ازاســپرینکلر  از جــدول زیر استفاده می کنیم:

اسپرینکلر آتش نشانی

 اسپرینکلر آتش نشانی

هنگام برآورد میزان خطر آتش سوزی، می توان نوع مناسب سیستم آب پاش را برگزید.

بسیار کم خطر: مکان هایی غیر صنعتی هستند که میزان و یا قابلیت اشتعال محتویاتشان اندک است و

 هنگام  آتش سوزی حرارت کمی تولید می کنند.

مانند: نازل، دفاتر رستورانها، تالارهای سخنرانی، تئاترها، مکان های آموزشی، بیمارستانها، موزه ها،

مساجد، کلوپ هاوکتابخانه های کوچک

با خطر معمولی: مکان های تجاری و صنعتی هستند که خود بر حسب قابلیت اشتعال محتویاتشان به سه گروه تقسیم شوند:

گروه 1: مکان هایی با قابلیت اشتعال کم محتویات، که ارتفاع مواد اشتعال پذیر انبار شده در آنها 

از 2.5 متر تجاوز نمیکند مانند: پارکینگ های اتومبیل، نانوایی ها، کارخانجات کنسرو سازی، آشپزخانه رستوران ها، صنایع سبک و خدماتی، کارخانه شیشه سازی، رختشوی خانه ها

گروه 2:مکان هایی با قابلیت اشتعال متوسط محتویات که ارتفاع مواد اشتعال پذیردر آنها 

از 3.5 متر تجاوز ننموده و هنگام آتش سوزی حرارت متوسطی تولید می کنند. مانند:آسیاب های غلات، چاپخانه ها، کارخانجات نساجی، صنایع چوب، کارخانه دخانیات

گروه 3: مکان هایی با قابلیت اشتعال بالای محتویات که ارتفاع مواد اشتعال پذیر انبارشده 

درآنها زیاد بوده  و هنگام آتش سوزی حرارت زیادی تولید می کنند. مانند: کارخانجات 

کاغذ سازی، تهیه خمیر کاغذ، اسکله ها، باراندازها، گاراژ تعمیراتومبیل، کارخانه تولید لاستیک اتومبیل، انبار کاغذ، رنگ و مواد الکلی

بسیار پر خطر: مکان هایی تجاری و صنعتی هستند که قابلیت اشتعال محتویاتشان بسیار 

بالا بوده  (مثل باروت یامایعات قابل اشتعال)و هنگام آتش سوزی حرارت زیادی تولید

 می کنند. مانند: کارخانه فیبرو نئوپان سازی، کارخانه لاستیک اسفنجی، چاپخانه هایی که جوهرهای با دمای اشتعال کمتر از   38  درجه سانتیگراد استفاده می کنند. 

تاریخ : دوشنبه ۱۳۹۳/۱۲/۱۸ | ۸:۷ قبل از ظهر | نویسنده : مدیر وبلاگ

دسته بندی مکان ها	سطح تحت پوشش s*d))	سطح تحت پوشش s*d))
بسیار کم خطر	225 فوت مربع	21 متر مربع
با خطر معمولی	128 فوت مربع	12 متر مربع
بسیار پر خطر	80 الی 96 فوت مربع	7 الی 9 متر مربع

 برای تعیین محل اسپرینکلرها نیز طبق استاندارد NFPA حداکثر فاصله ی بین اسپرینکلرها باید 

مطابق جدول زیر باشد: 

دسته بندی مکان ها	فاصله آب پاشها	فاصله آب پاشها
بسیار کم خطر	15 فوت	4.6 متر
با خطر معمولی: آرایش استاندارد سر آب پاشها آرایش زیگزاگ سر آب پاشها	13 فوت 15 فوت	4 متر 4.6 متر
بسیار پر خطر	8 الی 12 فوت	2.5 الی 3.7 متر

 مقدار مصرف آب اسپرینکلر:

مقدار مصرف آب هر اسپرینکلر به نازل و فشار پشت هر اسپرینکلربستگی دارد و از رابطه ی زیر 

محاسبه می گردد:

Q=K√P

در رابطه ی فوق Q مقدار جریان بر حسب GPM و P فشار پشت هر اسپرینکلر بر حسب psi است. 

  K نیز ضریب نوع اسپرینکلر است. ضریب K به قطر نازل اسپرینکلر بستگی داشته و ازجدول زیرطبق استاندارد  NFPA  بدست می آید:

قطر   نازل (اینچ)	1/4	5/16	3/8	7/16	1/2	17/32	5/8	3/4
ضریب k	1.5-1.3	2-1.8	2.9-2.6	4.4-4	5.8-5.3	8.2-7.4	11.5-11	14

 مثال:

دبی آب یک اسپرینکلر با قطر نازل 2/1 اینچ را محاسبه نمایید. فشار پشت نازل را PSI 10 فرض کنید.

Q=K √P=5.5*√10=17.4 gpm

طبق استاندارد NFPA مقدار دبی آب هر اسپرینکلر بر حسب شدت آتش در نظر گرفته می شود.

طبق استاندارد NFPA برای مناطق کم خطر مقدار دبی هر اسپرینکلر  gpm/ft²0.1 و برای مناطق با 

خطر متوسط یا پرخطر مقدار دبی هر اسپرینکلر  gpm/ft²0.5 در نظر گرفته می شود.

محاسبه قطر لوله در سیستم اسپرینکلر:

برای محاسبه قطر لوله ها در سیستم اسپرینکلر می توان بر اساس تعداد اسپرینکلر ها از جدول زیر

 استفاده نمود.

قطر لوله فولادی (اینچ)	دسته بندی خطر: کم	دسته بندی خطر: متوسط
1	2	2
1-1/4	3	3
1-1/2	5	5
2	10	10
2-1/2	30	20
3	60	40
4	-	100
5	-	160
6	-	275

 حداقل قطر لوله ها در سیستم آب پاش برای لوله های فولادی یک اینچ و برای لوله های مسی

3/4 اینچ بوده و لوله ها و وصاله ها باید قدرت تحمل فشار حداقل 175 psi را داشته باشند.

دمای تخریب حباب حساس سر آب پاش ها

رنگ مایع درون حباب	دمای                                    تخریب حباب (سانتیگراد)
نارنجی	57
قرمز	68
زرد	79
سبز	93
آبی	141
ارغوانی	182
سیاه	227-288

 محاسبه بوستر پمپ اسپرینکلرها:

برای تعیین و انتخاب بوستر پمپ مناسب جهت اسپرینکلرها به 2 مشخصه هد و دبی آن نیاز است. دبی مورد نیاز بوسترپمپ حدود 30 درصد آب مورد نیاز کل اسپرینکلرها درنظر گرفته می شود و هد مورد نیاز نیز از جمع فشارهای زیر بدست می آید:

فشار کل مورد نیاز= فشار مورد نیاز پشت اسپرینکلر + فشار ناشی از ارتفاع ساختمان + فشار ناشی از افت مسیر واتصالات

فشار مورد نیاز پشت هر اسپرینکلر معمولا 30 متر آب در نظر گرفته می شود.